اخبار > میلاد حضرت امام جواد (ع) مبارک باد

امام محمد بن علی التقی (ع) نهمین پیشوای شیعیان در سال 195ق. در مدینه دیده به جهان گشود. پدرش امام رضا علیه السلام و مادرش سبیکه نام داشت. مهم ترین لقب آن حضرت، جواد است. از امام جواد علیه السلام به عنوان مولودی پربرکت، یاد شده است.

شناسنامه امام جواد(ع)

مورّخان در تاریخ تولّد امام جواد علیه السلام ، اختلاف دارند؛ عده ای میلاد آن حضرت را دهم رجب، برخی 15 ماه رمضان و بعضی نیز 19 ماه رمضان سال 195 ه.ق در شهر مدینه می دانند.

پدر بزرگوار جواد الائمّه علیه السلام ، امام رضا علیه السلام می باشد؛ شخصیت ارجمندی که میزان فضایل و حیطه حیات علمی، عبادی و دینی اش، برکسی پوشیده نیست.

مادر امام جواد علیه السلام ، بانوی گرامی و پاکدامنی بود به نام «سبیکه» (سکینه) و به روایت دیگر «خیزران». آن بانوی مؤمنه به خاندان شایسته امّ المؤمنین «ماریّه قبطیّه» تعلّق داشت. بعضی ها نام وی را «ریحانه» و «درّه» نیز گفته اند.

امام جواد علیه السلام، مولودی با برکت

از امام جواد علیه السلام به عنوان مولودی پربرکت، یاد شده است. ابی یحیی صنعانی می گوید: در محضر امام رضا علیه السلام بودم که فرزند خردسالش، امام جواد علیه السلام را آوردند. امام رضا علیه السلام فرمود: این فرزندی است که بزرگ تر و با برکت تر از او برای شیعیان ما به دنیا نیامده است.

دوران ولادت امام جواد علیه السلام یکی از سخت ترین دوران ها برای اهل بیت علیهم السلام بود. این دوران، مصادف با خلافت مأمون، یکی از قدرتمند ترین و سیاست مدار ترین خلفای عباسی بود و علاوه بر این در میان شیعیان، انحرافات و اختلافات عجیبی به چشم می خورد که یکی از مهم ترین آنها فتنه واقفیه بود که امام رضا علیه السلام آنها و پیروانشان را به اصحاب الحمار تشبیه کرده است.

در این دوره در بین شیعیان خاص آن حضرت نیز زمزمه هایی به گوش می رسید که موجب آزار و رنجش آن امام می شد؛ زیرا شیعیان بر این عقیده بودند که یکی از نشانه های امام این است که بعد از خود جانشینی دارد که الزاما باید فرزند وی باشد و امام رضا علیه السلام تا سن 44سالگی از هیچ یک از کنیزان و همسران خود صاحب فرزند نشده بودند و این اتفاق، زمینه را فراهم کرده بود تا حتی شیعیان خاص آن حضرت نیز بدگمان شده، در امامت او تشکیک کنند.

سیره هدایتی و تبلیغی امام جواد علیه السلام

امام جواد (ع) اولین امامی بود که در هفت سالگی به امامت رسید و این ویژگی مشترک امام جواد (ع)، امام هادی (ع) و امام مهدی (عج) بود که اگر برای نخستین بار در زمان امام جواد (ع) رخ نمی داد، به جامعه شیعه آسیب می رسید و آن حضرت با تحمل دشواری های بسیار، ذهن شیعیان را از وسوسه های شیطانی زدود.

کارهایی که امام جواد (ع) برای رشد اسلام انجام دادند:

1. حضور در جلسه پرسش و پاسخ عالمان شیعه،

2. ارائه معجزه های گوناگون و استدلال های قرآنی و تاریخی،

3. فرستادن نمایندگانی به مناطق شیعه نشین، (امام در هر منطقه که شیعیان حضور داشتند، یک نماینده عادل و دانش مند انتخاب می کرد که مرجع مردم باشد و تنها او با امام ارتباط داشت تا جامعه شیعه پس از تبعید یا زندانی شدن امام، سرگشته و پراکنده نشوند.)

سیره اخلاقی امام جواد علیه السلام

خدمت به مردم و رفع نیازهای آنان در متن زندگی امامان معصوم علیهم السلام قرار دارد. امام جوادعلیه السلام نیز در این عرصه پیشتاز بود. آن بزرگوار می فرمود: انسان با داشتن سه خصلت پسندیده می تواند به مقام رضوان و خشنودی الهی برسد: زیاد طلب آمرزش کردن، نرمخوئی و مدارا با مردم و زیاد صدقه دادن.

از منظر امام جوادعلیه السلام خدمت رسانی به مردم، در اثر نزول رحمت الهی بر انسان است و اگر فردی در این عرصه کوتاهی و سهل انگاری نماید، ممکن است نعمت های الهی را از دست بدهد. به این جهت، آن حضرت فرمود: نعمت خداوند برکسی فراوان نازل نمی شود مگر اینکه نیاز مردم به وی بیشتر می شود. هرکس که در رفع این نیازمندی ها نکوشد و سختی های آن را تحمل نکند، نعمت الهی را در معرض زوال قرار داده است.

آن گرامی اعمال نیک و آثار خدمت به دیگران را برای نیکوکاران مفیدتر از افراد نیازمند می داند و می فرماید: نیکوکاران به نیکی کردن بیشتر نیاز دارند تا افراد محتاج و نیازمند؛ چرا که انسان های خیّر، پاداش اخروی، افتخار و نام نیک را در پرونده اعمال خود ثبت می کنند. هرکسی که به خدمت گزاری و نیک رفتاری با مردم و اهل درد می پردازد، اوّل به خودش خیر و نیکی می رساند. پس او تشکر و قدردانی را در عملی که برای خود انجام داده است، از دیگری توقع نداشته باشد.

پرتوهایی از کلام نورانی امام جواد علیه السلام

عبدالعظیم حسنی نقل می کند که به امام جواد عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! حدیثی از پدرانت برایم بفرما. فرمود: پدرم از پدرشان نقل فرمود که امیرمؤمنان فرمود: مردم پیوسته در خیرند تا وقتی که گوناگون و متفاوتند؛ امّا اگر برابر گردند، هلاک و تباه می شوند.

عرض کردم: یابن رسول اللَّه! باز بفرما. فرمود: پدرم از پدرانش نقل کرد که امیرمؤمنان فرمود: اگر باطنتان بر ملا می شد، یکدیگر را دفن نمی کردید!

عرض کردم: باز بفرما. فرمود: پدرم از پدرانش نقل کرده که امیرمؤمنان فرمود: دل مردم را نمی توانید با بخشش مال و منالتان به دست آورید؛ امّا با گشاده رویی و خوش برخوردی می توانید.

عرض کردم: بیفزا. فرمود که پدرم از پدرانش نقل کرده که امیرمؤمنان فرمود: هر که از زمانه عیب و ایراد گیرد [اما به اصلاح خود نپردازد]، ملامتش به درازا می کشد.

عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بیفزا. فرمود: پدرم از پدرانش نقل کرده که امیرمؤمنان فرمود: همنشینی با اشرار، بدگمانی به خوبان را در پی دارد.